Soedan wordt al 500 dagen geteisterd door conflict, wat heeft geleid tot veel doden en gewonden en de geweldsuitbarsting heeft een van de grootste verplaatsingscrises ter wereld veroorzaakt. Volgens de VN zijn meer dan 10 miljoen mensen hun huizen ontvlucht en lopen nog veel anderen voortdurend het risico op verplaatsing.
De gevechten tussen de Rapid Support Forces (RSF) en de Sudanese Geleide Krachten (SAF) begonnen op 15 april 2023 in Khartoem. Sindsdien is het conflict verergerd en verspreid over Soedan, wat heeft geleid tot een ongekende humanitaire crisis.
Wat Heeft Het Conflict Ontstaan?
In april 2023 werd Soedan in conflict getrokken door een bittere machtsstrijd tussen generaal Abdel Fattah al-Burhan, de leider van de Sudanese Geleide Krachten (SAF), en generaal Mohamed Hamdan Dagalo, die de Rapid Support Forces (RSF) leidt. Het conflict tussen deze twee militaire leiders draaide om de toekomstige richting van Soedan en de overgang naar burgerlijk bestuur.
De wortels van dit conflict gaan terug naar 2019, toen massale protesten leidden tot de afzetting van dictator-president Omar al-Bashir. Na zijn verwijdering kende Soedan een kortstondige fase van machtssplitsing tussen militaire en civiele groepen, wat resulteerde in de benoeming van Abdalla Hamdok als premier totdat verkiezingen zouden plaatsvinden.
Deze regeling was echter van korte duur. In oktober 2021 voerden Burhan en Dagalo een staatsgreep uit en zetten het bestuur van Hamdok af. Burhan werd de facto leider van het land, met Dagalo als zijn plaatsvervanger.
De generaals hadden aanvankelijk beloofd de verkiezingen in juli 2023 te houden. Naarmate de verkiezingsdatum naderde, nam de onenigheid toe, vooral over hoe de 10.000 manschappen van de RSF in het nationale leger moesten worden geïntegreerd en wie dit zou toezien. De spanningen liepen op in april 2023 toen de RSF door Soedan werd herverdeeld, een actie die door het leger als een directe bedreiging werd gezien, wat leidde tot een grootschalige oorlog.
Hongersnoodcrisis
Terwijl de oorlog voortduurt, neemt ook de incidentie van ondervoeding toe, samen met de stijgende voedselprijzen en de beperkte humanitaire voorraad. Bovendien hebben zware beperkingen opgelegd door de strijdende partijen het nog moeilijker gemaakt om hulp te bieden.
Het voortdurende conflict heeft ongeveer 80% van de medische en gezondheidsinstellingen in Soedan verlamd, volgens rapporten van de Wereldgezondheidsorganisatie. Bovendien zitten miljoenen mensen gevangen in honger, waarbij sommige regio’s te maken hebben met een hongersnood door het gemiste plantseizoen en de ontoegankelijkheid van de markt.
Huidige Situatie
Het conflict heeft meer dan 15.000 levens geëist in Soedan, waarbij sommige redders rapporteren dat het aantal doden hoger is dan 40.000, hoewel dit cijfer niet officieel is bevestigd.
“Volgens VN-experts heeft ongeveer 25 miljoen mensen – de helft van de bevolking van Soedan vóór de oorlog – dringende hulp nodig. Bijna 9 miljoen mensen zijn intern ontheemd, waaronder ongeveer 4 miljoen kinderen. Nog eens 20 miljoen kinderen gaan niet naar school. Meer dan de helft van de bevolking van 49,6 miljoen heeft geen toegang tot gezondheidszorg,” aldus een rapport gepubliceerd in The Conservation.
Ernstige Overstromingen Verergeren de Crisis in Soedan
De crisis in Soedan verergerde door overstromingen die het land in de laatste week van augustus verwoestten. De overstromingen veroorzaakten een damdoorbraak in Port Soedan, een stad in het oosten, waarbij minstens 30 mensen omkwamen. Honderden mensen worden vermist en ongeveer 20 dorpen nabij de dam zijn verwoest. De overstromingen hebben ook een zware impact gehad op de reeds getroffen Darfur-regio, waar ze vluchtelingenkampen vernietigden en de al gespannen humanitaire inspanningen verder bemoeilijkten.
Geopolitieke Gevolgen van het Conflict
Het voortdurende conflict is niet alleen een humanitaire crisis, maar kan ook uitgroeien tot een belangrijke geopolitieke onrust. Het conflict kan zich gemakkelijk uitbreiden naar de buurlanden van Soedan door de grenzen met zeven fragiele landen, waaronder Tsjaad, Egypte, Ethiopië en Libië.
Humanitaire organisaties dringen voortdurend aan op een nationaal bestand tussen de twee strijdende partijen en het naleven van de internationale humanitaire wetten, waarbij de bescherming van burgers in nood wordt gegarandeerd en ongehinderde toegang tot hulp wordt verzekerd.
