Ecuador in de greep van escalerend geweld: Drugsoorlogen en massamoorden teisteren het land

Ecuador heeft de afgelopen vijf jaar te maken gehad met misdaden, geweld en moordpartijen gerelateerd aan bendes. Terwijl de situatie blijft escaleren, vond er zondag opnieuw een grimmige episode plaats in de westelijke gemeente Samborondón in de provincie Guayas.

Een recent bloedbad, onderdeel van een bredere trend van toenemend geweld, eiste het leven van zeven mensen. Sommige slachtoffers werden volgens de politie met wel 40 kogels getroffen. Lokale media meldden dat tientallen mensen gewond raakten bij de aanval. De motieven achter de moorden zijn volgens de rapporten nog niet bevestigd.

Het epicentrum van geweld in Ecuador

Samborondón, dat dicht bij de Pacifische kust ligt, is een brandpunt geworden van drugsgerelateerd geweld. De havenstad Guayaquil, de belangrijkste toegangspoort van Ecuador voor drugs die bestemd zijn voor Europa en de VS, ligt in de provincie Guayas. Vanwege de strategische betekenis is het gebied uitgegroeid tot een broeinest van bendeoorlogen. Bendes die gelieerd zijn aan internationale kartels strijden om de controle over lucratieve drugshandelroutes.

Van vreedzaam land naar misdaadhotspot

Voor een land met 17 miljoen inwoners heeft de snelle transformatie van Ecuador, ooit een vreedzaam gebied, tot een van de meest gewelddadige landen in de regio, de bevolking geschokt.

Volgens rapporten van de Verenigde Naties over mensenrechten, “steeg het aantal moorden in Ecuador van 13,7 per 100.000 mensen in 2021 tot 25,9 in 2022. In 2023 liep dit verder op tot ongeveer 45, waarmee Ecuador zich onder de drie meest gewelddadige Latijns-Amerikaanse landen schaarde, naast Venezuela en Honduras.”

Een verkiezing gemarkeerd door geweld

In oktober 2023 werden de presidentsverkiezingen in het land gehouden. Alle verkiezingscampagnes stonden sterk in het teken van de veiligheidscrisis in het land. Verschillende incidenten van geweld en rellen braken uit. Zakenman en voormalig parlementslid Daniel Noboa van de partij Acción Democrática Nacional won de tweede ronde van de verkiezingen.

Noboa, die in november 2023 officieel aantrad, beloofde de veiligheid als topprioriteit van Ecuador aan te pakken. In april 2024 steunden de Ecuadorianen massaal een referendum dat strenge nieuwe veiligheidsmaatregelen invoerde om het geweld door bendes te bestrijden.

Episodes van geweld

In april 2024 werden vijf jonge mannen, jonger dan 21 jaar, doodgeschoten in de vissersgemeenschap Puerto López. Een dag later werden 10 mannen vermoord in Guayaquil terwijl ze volleybal speelden. In slechts drie dagen werden 80 doden geregistreerd.
In januari 2023 werd het land opgeschrikt door een golf van geweld toen een belangrijke bendeleider ontsnapte uit de gevangenis. Ook braken er rellen uit in verschillende gevangenissen, en gewapende bendeleden gijzelden het personeel van een televisiestation terwijl ze live op de zender waren. Het geweld bereikte een hoogtepunt toen Fernando Villavicencio, journalist en voormalig presidentskandidaat, werd vermoord tijdens de verkiezingscampagne.