Premier Justin Trudeau van Canada staat onder toenemende druk van leden van zijn eigen Liberale Partij om af te treden als leider. Op woensdag, tijdens een besloten vergadering met partijleden, werd Trudeau aangespoord om af te treden om de kansen van de partij bij de komende verkiezingen, gepland voor volgende oktober, niet in gevaar te brengen.
Al meer dan een jaar loopt de Liberale Partij in de nationale peilingen ver achter op de Conservatieve Partij, met dubbele cijfers, wat de vrees doet rijzen dat ze een grote nederlaag kunnen lijden. De paniek is toegenomen na twee recente tussentijdse verkiezingsverliezen in traditioneel sterke Liberale districten.
Tijdens de woensdagvergadering in Ottawa werd een brief, ondertekend door ongeveer twee dozijn liberale parlementsleden, aan Trudeau gepresenteerd waarin werd opgeroepen tot zijn aftreden. Volgens Canadese mediabronnen circuleerde de brief al enkele dagen in besloten kring voorafgaand aan de vergadering.
Er zijn meldingen dat ongeveer 20 leden Trudeau’s leiderschap openlijk bekritiseerden tijdens de drie uur durende bijeenkomst en hun zorgen uitten over de toekomst van de partij. Ondanks deze bezwaren daagde echter geen enkel lid Trudeau’s leiderschap publiekelijk uit, en de meeste parlementsleden bleven ondersteunend, zij het met duidelijke ontevredenheid.
Trudeau sprak na de vergadering kort met de media en bagatelliseerde de interne onenigheid door te zeggen: “De Liberale Partij is sterk en verenigd.” Zijn opmerkingen kwamen nadat Pierre Poilievre, leider van de Conservatieve Partij en Trudeau’s belangrijkste politieke rivaal, hem opriep om af te treden of onmiddellijk verkiezingen uit te schrijven.
In reactie op de eisen van Poilievre zei Trudeau: “In onze fractie hebben mensen altijd de vrijheid gehad om hun mening te uiten”, waarmee hij aangaf dat interne debatten deel uitmaken van een gezonde partij.
Marc Miller, de minister van immigratie en een oude vriend van Trudeau, reageerde op de situatie door te zeggen dat hij niet verwacht dat Trudeau zal aftreden. “Dit is geen code rood-situatie,” zei Miller, eraan toevoegend dat Trudeau volledig in staat is om de waarheid onder ogen te zien. “Hij is heel duidelijk over zijn bedoelingen en ik verwacht niet dat die zullen veranderen.”
Met de politieke toekomst van Trudeau nauw verweven met die van zijn partijleden, groeit echter de angst dat aanhoudende ontevredenheid over zijn leiderschap kan leiden tot een verkiezingsramp. Als de kiezers Trudeau afwijzen, zou de hele Liberale fractie aanzienlijke verliezen kunnen lijden en lopen individuele parlementsleden het risico hun zetel te verliezen.
Trudeau heeft herhaaldelijk gezegd dat hij van plan is de partij naar de volgende verkiezingen te leiden, en tenzij er een succesvolle motie van wantrouwen of een grote wetgevende nederlaag komt, zal hij waarschijnlijk aanblijven. Ondanks de toenemende ontevredenheid binnen de partij, is er geen formeel mechanisme om hem te dwingen af te treden.
Analisten hebben hun bezorgdheid geuit dat de vergadering van woensdag Trudeau’s positie binnen de partij verder zou kunnen verzwakken. Sommigen geloven dat het openbaar maken van klachten niet voldoende zal zijn om de eenheid te herstellen. Lori Turnbull, een politicoloog van Dalhousie University, verklaarde dat hoewel de bijeenkomst mogelijk wat spanning heeft weggenomen, de onderliggende verdeeldheid blijft bestaan.
“Er zit een scheur in de boot, en als die niet snel wordt gerepareerd, zal dat lek alleen maar groter worden,” merkte Turnbull op.
Zonder een duidelijke opvolger voor Trudeau bevindt de Liberale Partij zich in een precaire positie. Historisch gezien is het verwijderen van impopulaire leiders geen succesvolle strategie geweest in de Canadese politiek, zoals te zien was toen de Progressieve Conservatieven instortten na het aftreden van Brian Mulroney in 1993.
Trudeau’s lange ambtstermijn—negen jaar in functie—samen met kwesties zoals woningkosten en inflatie, dragen mogelijk bij aan de toenemende vermoeidheid onder kiezers. Met de volgende verkiezingen in het vooruitzicht, moeten Trudeau en zijn adviseurs een manier vinden om de ontevreden partijleden te kalmeren, anders riskeren ze de politieke toekomst van de partij.